Binnen de vitamines en mineralen kunnen we nog een groep onderscheiden. De zo genoemde fytonutriënten, maar voor de meeste mensen beter bekend als onze antioxidanten.
Wist je dat je vaak aan de vorm van planten kunt zien voor welk lichaamsdeel ze geneeskrachtig zijn? Zo zijn er planten met hartvormige bladeren die goed voor het hart zijn en hebben bijvoorbeeld walnoten de vorm van hersenen. Daarnaast vertellen de kleur en de locatie waar de plant groeit waarvoor de plant dient. Een gele plant aan de waterkant is met bijna 100% zekerheid goed voor de nieren.
Fytonutriënten komen alleen voor in plantaardig voedsel. Fyto betekent dan ook ‘plant’.De belangrijkste functies en effecten van fytonutriënten zijn indrukwekkend, namelijk anti-oxidatief, kanker bestrijdend, ontstekingsremmend, antitrombose, antibacterieel, antiviraal, antischimmel, cholesterolverlagend, ontspannend voor bloedvaten en stimulerend voor het immuunsysteem.
Bijna alle fytonutrienten hebben een functie als antioxidant. Antioxidanten hebben binnen ons lichaam een belangrijke rol met het bestrijden van vrije radicalen. Elke lichaamscel heeft zuurstof nodig; dat is een essentieel onderdeel van de stofwisseling. Bij de stofwisseling worden ook schadelijke stoffen gevormd, namelijk de vrije radicalen.
Maar wat zijn nu vrije radicalen? Stofwisseling is een vorm van verbranding. Tijdens deze verbranding ontstaan veel stoffen die een vrij elektron met zich meedragen. Dat zijn de vrije radicalen. Deze zijn onstabiel, omdat het vrije elektron andere cellen in het lichaam kan beschadigen. Deze vrije radicalen gaan dan ook zo snel mogelijk op zoek naar een ander elektron elders in het lichaam, bijvoorbeeld uit een lichaamscel, zodat ze weer stabiel worden. Deze lichaamscel kan hierdoor beschadigd raken. Er worden weer nieuwe vrije radicalen gevormd, waardoor een kernreactie ontstaat.
Tijdens allerlei biologische processen in ons lichaam worden veel vrije radicalen gevormd. Denk hierbij aan processen zoals ademen en spijsvertering. Daarnaast neemt de vorming van vrije radicalen ook toe door vervuiling, ultraviolet zonlicht, sigarettenrook en stress.
De antioxidanten hebben als functie deze vrije radicalen te neutraliseren. Dit doen ze door een elektron af te staan.
Ons lichaam heeft bepaalde stoffen in huis om de schadelijke vrije radicalen te neutraliseren namelijk vitaminen en mineralen. We noemen deze specifieke vitaminen en mineralen dus antioxidanten. Denk bijvoorbeeld aan vitamine C, selenium, vitamine E, magnesium.
Antioxidanten hebben de volgende functie: Minder vorming van de slechte cholesterol.
Vermindering vorming bloedstolsels (hart- en vaatziekten). Minder aantasting van het genetisch materiaal: DNA-bescherming (kanker). Remming van ontstekingen. Versterking van het immuunsysteem.
Wist je dat je in je slaap jouw antioxidanten de vrije radicalen aanpakken en als je dus slecht slaapt hier door stijf wakker kan worden?
Verschillende groepen antioxidanten hebben allemaal een andere werking en zullen dus op verschillende plekken in ons lichaam vrije radicalen neutraliseren. Daarom is het belangrijk om binnen onze voeding voldoende verschillende voedingsmiddelen te kiezen om zo een breed spectrum aan antioxidanten binnen te krijgen.
Gelukkig heeft de natuur dit ook vrij eenvoudig voor ons gemaakt en kunnen wij een keuze maken uit verschillende kleuren groenten en fruit omdat deze een weerspiegeling zijn van de verschillende antioxidanten. Wij adviseren daarom ook om dagelijks een goede mix van deze stoffen binnen te krijgen. 
|
KLEUR SOORTEN – GROENTEN EN FRUIT |
|
GROEN + BRUIN: Chocolade (puur), walnoten, linzen en bonen |
|
GROEN: Spruitjes, broccoli, boerenkool, waterkers en peterselie |
|
ROOD + PAARS: Kersen, pruimen, aubergine, blauwe druiven en zomerfruit |
|
ORANJE + ROOD: Abrikozen, meloen, pompoen, citrusfruit, wortelen en tomaten |
|
WIT + GEEL: Prei, appels, peren, knoflook en bleekselderij |
Naast het eten van verschillende kleuren hebben we nog wat tips om voldoende antioxidanten binnen te krijgen via voeding:
- Eet dagelijks minstens vijf soorten verse groenten met verschillende kleuren.
- Eet geregeld noten en zaden. Een handvol is voldoende.
- Eet vers fruit als tussendoortje.
- Plantaardige olie bewaren op een koele donkere plaats. Op niet te hoge temperatuur verhitten en regelmatig verversen.
- Dagelijks een klein stukje bittere, pure chocolade eten (minimaal 70% cacao).
Er zijn inmiddels al meer dan 8000 verschillende soorten fytonutriënten vastgesteld. Toch willen we er nog een aantal voor jullie op een rijtje zetten.
Voedingsmiddelen die veel antioxidanten bevatten, zijn met name rode en paarse bosvruchten (aardbeien, bosbessen, frambozen), citrusfruit (citroen en sinaasappels) en rode druiven. Groenten met veel antioxidanten zijn tomaten, knoflook, uien, broccoli en koolsoorten, zoals spruiten.
Belangrijk, de meeste antioxidanten bevinden zich in de schil van het fruit.
Citrusfruit, appel, ui, thee, wijn, bessen, spruitjes. Deze zijn krachtiger dan vitamine C en E. Ze zorgen er zelfs voor dat vitamine C beter werkt. Het witte vliesje van citrusvruchten bevat veel antioxidanten.
Sojabonen, linzen, erwten en andere peulvruchten, taugé en lijnzaad blijken botontkalking ofwel osteoporose tegen te gaan, wat met name rond de menopauze ondersteunend kan zijn. Voor een positieve werking bij diabetes, geheugenverlies, ziekte van Alzheimer, depressie, slapeloosheid, kanker helpen selderij, peterselie en kamille.
Groene thee bevat sterke antioxidanten, deze helpen bij de uitscheiding van (zware) metalen, zijn ontstekingsremmend, anti microbieel (bacteriën, virussen enzovoort), gunstig voor het metabolisme en stress verlagend.
Soja, gerst, lijnzaad, kool en rode klaver bevorderen apoptose. Apoptose is een proces waarbij de cel zichzelf doodt. Het is een belangrijk mechanisme, want hierdoor kunnen ongewenste cellen worden verwijderd. Daarnaast remt het de celgroei en de kans op kanker.
In kappertjes, saffraan en rucola wordt een antioxidant gevonden die een ontstekingsremmende, anti microbiële en pijnstillende werking heeft.
Het antioxidant dat veelbelovend is in de preventie en behandeling van onder andere diabetes, astma, PCOS, ontstekingsziektes in de darmen, kanker, verhoogde bloeddruk, aderverkalking wordt gevonden in appels, uien, bramen, bessen, bieslook en tomaat.
De bittere smaak na het eten bij bijvoorbeeld bessen, walnoten, druiven, donkerkleurige peulvruchten en chocolade is wederom een antioxidant. Deze zit met name in voedingsmiddelen met een rode kleur en is werkzaam tegen bacteriën en virussen.
Kaneel bevat ook antioxidanten maar moet met mate worden genomen.
Salicylzuur, vinden we in bosvruchten, thee, gedroogde kruiden en specerijen. Salicylzuur wordt ook gebruikt in sommige pijnstillers. Deze zuren hebben een kanker remmende werking. Deze werking vinden we onder andere terug bij koffiezuur, dat relatief veel in appels voorkomt.
Verder komen in de volgende voedingsstoffen nog meer andere antioxidanten voor: watermeloen, tomaat, rozenboel, zeewier, brandnetel, spinazie, boerenkool, peterselie, wortels, pompoen of fruit, zeedieren zoals krab, kreeft, spinazie, spruitjes, oranje paprika, perzik, knoflook, kool, bloemkool, kurkuma, gember, saffraan en salie.
Wil je je hormonen meer in balans krijgen en heb je hulp nodig stuur ons dan een berichtje.